Dr. A. Saphir
Is de God van het Nieuwe Testament anders dan die van het Oude?
De afgelopen maanden zijn diverse bezwaren tegen het Oude Testament de revue gepasseerd. Deze maand behandelen we de regelmatig gehoorde opvatting dat de God van het Oude Testament een andere zou zijn dan die van het Nieuwe. De God van het Nieuwe zou liefde zijn en die van het Oude zou een God van toorn zijn. De oorzaak van deze misvatting is volgens Dr. Adolph Saphir een verkeerd begrijpen van de Bijbel. Feitelijk is het Oude Testament veel genadiger en het Nieuwe Testament veel strenger dan wel wordt aangenomen. Een ernstige boodschap dus deze maand maar ons inziens wel een noodzakelijke om ons behoud naar waarde te kunnen schatten en om een idee te krijgen van het risico dat men loopt als men de Messias afwijst.
Van wensbeeld naar een Bijbels Godsbeeld
Er zijn maar twee cirkels waarbinnen mensen God kenden als een levende, persoonlijke en liefhebbende God. De ene cirkel is Israël. Want God openbaarde zich aan Abraham, Izaäk en Jacob. Hij handelde met hen als vriend en hun nageslacht wist dat God een God was van zeer nabij. Hij was de vriend van hun vaderen geweest. Hij had tot hen gesproken en zij hadden zijn tegenwoordigheid en macht ervaren.
De tweede cirkel is Gods openbaring in de persoon van Jezus de Messias, die van zichzelf getuigde: “Wie mij heeft gezien heeft de Vader gezien.”
Zo kennen dan alleen Israël en de Gemeente God zoals Hij is. Mensen kunnen aan dit feit voorbij zien en zich verbeelden dat ze uit hun eigen intuïtie en redeneringen een God kunnen construeren. Ze kiezen daarbij Schriftgedeelten uit die overeenstemmen met hun gevoel en maken zichzelf wijs al die mooie en aantrekkelijke eigenschappen ontdekt te hebben die voor hen uitsluitend het Godsbeeld uitmaken. Ze realiseren zich alleen niet dat ze daardoor ook hun lievelingspassages niet begrijpen.
Het Oude Testament en Gods genade
Een probleem dat velen met het O.T. hebben zijn de oordelen die daarin beschreven worden. Het is die toorn van God waarmee de moderne mens moeite heeft en waardoor hij zich ook vervreemd voelt van het Oude Testament.
Men concludeert dan dat de Oudtestamentische God een God van oordelen is. Maar men realiseert zich dan niet dat Zijn oordelen wortelen in Zijn genade. Enkele voorbeelden:
Adam en Eva konden niet in Eden blijven. Dat zou de ondergang van de mensheid betekend hebben. Wanneer de mensen voor de zondvloed met hun goddeloosheden waren voortgegaan dan zouden zij zichzelf vernietigd hebben. God greep in en bracht in zijn barmhartigheid in Noach en de zijnen een nieuw geslacht tot ontwikkeling.
Zo was God ten tijde van het O.T. een God die voortdurend toornde (Psalm 7:12), maar niet omdat Hij behagen schiep in de dood van de goddelozen maar daarin dat de goddeloze zich zou bekeren en leven (Ez. 33:11).
Het Nieuwe Testament en Gods toorn
Iedereen is het er wel over eens dat het mooiste uit het Nieuwe Testament de verklaring is dat God liefde is. En inderdaad, dit is de samenvatting van alles wat God ons van zichzelf heeft geopenbaard. Maar wat bedoelt het Nieuwe Testament met de uitspraak: God is liefde? Enkele voorbeelden ter illustratie.
“Want alzo lief heeft God de wereld gehad dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft (wat klinkt dat prachtig!) opdat een ieder die gelooft niet verloren ga ....”
En Paulus schrijft aan de Thessalonicensen: “U verwacht Gods Zoon uit de hemelen, namelijk Jezus, die ons verlost van de aanstaande toorn.”
Zo is Gods toorn, en onze verloren toestand vanwege Zijn rechtvaardigheid en heiligheid, de achtergrond van al de Nieuwtestamentische uitspraken over Zijn liefde. De kern van de zaak is dat het Nieuwe Testament en de verzoening door de Messias aan het kruis alleen begrepen kunnen worden door wat het Oude Testament ons leert. Namelijk dat God de zonde moet straffen en dat Zijn gerechtvaardigde toorn scheiding maakt tussen Hem en de gevallen zondaar.
In het Nieuwe Testament zien we hetzelfde principe. Het laat alleen zien dat nù een periode van amnestie aangebroken is, van de verkondiging van de blijde boodschap dat God de wereld met zichzelf verzoend heeft in de Messias. In Hem is vergeving en genade. Door de verschijning van Jezus Christus en Zijn verlossingswerk is de tijd van welbehagen ingeluid. Niet omdat God niet een God van oordeel zou zijn, maar juist omdat Hij een dag gesteld heeft waarop Hij de aarde rechtvaardig zal oordelen door een Man die Hij daartoe heeft aangesteld (Hand. 17:31).
Oud en Nieuw Testament: een twee-eenheid
Zowel het Oude als het Nieuwe Testament openbaren ons dus dat God liefde is. Dat staat boven beide geschreven.
Het enige verschil tussen het Oude en Nieuwe Testament is dat de gedachten verschillend gerangschikt zijn: Het Oude Testament stelt: “God is heilig en u bent zondig, daarom rust Gods toorn op u. Och, dat de Verlosser uit Zion mocht komen!” Het Nieuwe Testament zegt: “Hij is gekomen, Hij heeft u verlost.”
De beschrijving van God in het Oude Testament toont Zijn liefde zoals die in het Nieuwe Testament in het offer van de Messias in al zijn heerlijkheid wordt ontvouwd. Maar het beeld van Gods wezen is in beide hetzelfde.
Feitelijk is het omgekeerd als wat velen denken en is het Oude Testament veel genadiger en het Nieuwe Testament veel strenger dan velen zich realiseren.
Het is in het Nieuwe Testament waar we horen wat we onder hel moeten verstaan: De plaats “waar hun worm niet sterft en hun vuur niet wordt uitgeblust (Marc. 9:44).” En over de zonde spreekt het Nieuwe Testament in krachtiger bewoordingen dan het Oude. “De gezindheid van het vlees is vijandschap tegen God (Rom. 8:7).” In het Oude Testament zult u nooit zo’n verpletterende uitspraak vinden. Dat komt omdat de aard van de zonde pas in zijn volle omvang aan het licht kwam toen men de Messias kruisigde en mensen Gods genade afwezen.
Anderzijds staat het O.T. vol van de lieflijkste verzekeringen van Gods liefde en trouw. Dat doet ze me met een heerlijkheid die mogelijk alles wat het N.T. daarover meedeelt overtreft. Mag ik er enkele opnoemen?
“Bij de Here is vergeving, opdat Hij gevreesd wordt (Ps. 130:4).” “Bergen mogen wijken en heuvelen wankelen, maar mijn trouw zal van u niet wijken (Jes. 11:8).” “Hoe zal ik u overgeven, o Efraïm (Hos. 11:8)?”
Zo laat juist het Oude Testament ons zien wie God is. En we zullen de Messias en het Nieuwe Testament verkeerd begrijpen wanneer we deze niet zien in het licht dat God door Mozes en de profeten over Zichzelf heeft doen opgaan.
Vrij naar: Dr. A. Saphir, Schrift en Openbaring.
Dit artikel is afkomstig uit het maandblad Hadderech van juli-augustus 2017