Thea Ornstein
Denk niet dat Ik gekomen ben om de Wet of de Profeten af te schaffen ...
Lezen Matth. 5:17-20.
In dit gedeelte, volgend op de Bergrede, geeft Jezus zijn uitleg over de Wet en de Profeten. In de Bergrede gaat het over gerechtigheid, maar over een andere dan die van de Farizeeën en Schriftgeleerden. Over de Wet en de Profeten heeft Hij een totaal andere mening dan zij; en Hij is heel duidelijk over de toepassing daarvan in het dagelijks leven. Met de term Wet en Profeten wordt het hele Oude Testament aangeduid. Onder de Wet worden de vijf boeken van Mozes verstaan, de Torah. Wet is alleen een onjuiste en ongelukkige vertaling.
In de Torah staan de afspraken die horen bij het verbond dat God sloot met zijn volk Israël. Hier staan de aanwijzingen in hoe het behoort toe te gaan in de wereld en in ons leven. Er wordt duidelijk gemaakt wat Zijn bedoeling met ons is en hoe ons leven tot zijn recht komt. Het zijn onderwijzingen, waarover we ook in de psalmen lezen, bijvoorbeeld in psalm 119. Op de berg Sinaï ontving Mozes de onderwijzing. Later gaat Jezus de berg op en geeft in zijn Bergrede, als een nieuwe Mozes, Zíjn onderwijzing. Hierin vervult Hij de Torah, dat wil zeggen dat Hij die voluit laat gelden. Ze horen onlosmakelijk bij elkaar.
De Farizeeën zien de verhouding tussen God en mensen als een juridische. In de 613 ge- en verboden zagen ze de richtlijnen en uitwerking voor het dagelijks leven.
Maar Jezus ziet dit totaal anders. Hij beleeft de relatie tussen Zijn Vader en de mensen als een hartelijke relatie waarin het gaat om vertrouwen en liefde. Een relatie waarin we ons steeds afvragen: hoe handel ik in overeenstemming met onze hemelse Vader?
“Gij zult niet moorden”, betekent niet alleen dat je je medemens niet zult ombrengen. Het reikt veel verder. Op allerlei manieren kun je de ander het leven onmogelijk maken: bijvoorbeeld door doodzwijgen, door dodelijke concurrentie of doordat je een ander belemmert volop tot ontplooiing te komen. Het grote en belangrijke gebod van de liefde is ook hier van toepassing. Paulus zegt:
De liefde is de vervulling van de wet!
En tenslotte zegt Jezus hier: “Als je gerechtigheid niet overvloediger is dan die van de Schriftgeleerden en de Farizeeën, zult u het Koninkrijk der hemelen beslist niet binnengaan.” Een ernstige waarschuwing, ook voor ons. Gelukkig hoeven we het niet op eigen kracht te doen, want:
Wie op de Heer vertrouwen, zijn als de berg Sion, die niet wankelt maar voor altijd staat
Dit artikel is afkomstig uit het maandblad Hadderech van juni 2018