Dr. Pieter A. Siebesma

Wat houdt een Joodse identiteit in? Is dat wanneer je orthodox-joods bent en je aan alle regels van de Halacha houdt? Als dat zo is, dan zou de meerderheid van Joden wereldwijd geen Joodse identiteit hebben? En dan zouden Messiasbelijdende Joden dat evenmin hebben. Maar de realiteit is anders. Messiasbelijdende Joden (zie alleen al de naam) hebben meestal een sterke Joodse identiteit. Ook bij hen is dat meestal niet gebaseerd op de orthodox-joodse godsdienst, maar uit het zich op andere terreinen.

Prof. Dr. I. B. H. Abram (zie “Joodse identiteit”, Kampen 1993) verbindt aan de Joodse identiteit vijf ervaringsgebieden. Een daarvan is “Israël en Zionisme”. Dat zie je terug bij veel Messiasbelijdende joden. Ik wil dat illustreren aan de hand van twee voorbeelden.

Sophie van Leer (1892-1953) groeide op in een traditioneel en warm Joods gezin in Nijmegen. Omdat ze als klein meisje dacht dat God alleen Hebreeuws verstond, leerde ze heel goed Hebreeuws.

Maar op negentienjarige leeftijd verliet ze het ouderlijk huis om met een beeldhouwer samen te wonen. Ze werd anarchistisch revolutionair en daarom in 1919 ter dood veroordeeld. In de nacht voor haar executie beloofde ze God dat ze Hem zou dienen als Hij haar in leven liet. De volgende dag werd ze uit de gevangenis vrijgelaten en ze werd toen vroom rooms-katholiek. Maar ze bleef zich Joods voelen en als vurig Zionist steunde ze de opbouw van het Joodse land. In 1930 spande ze zich in om een rooms-katholieke kibboets te stichten en ze stond aan de wieg van de Katholieke Raad voor Israël. Haar verlangen om zich definitief in Israel te vestigen, kon ze helaas niet verwezenlijken.

David Baron (1855-1926) een van de belangrijkste Hebreeuwse christenen uit de negentiende eeuw stond zeer sympathiek ten opzichte van het politieke Zionisme. Hij bezocht de jaarlijkse conferenties van het Zionistische congres in Bazel als verslaggever en kende Theodor Herzl, de grondlegger van het politiek Zionisme, persoonlijk. Karakteristiek voor hun verhouding was, dat toen op een keer een van de afgevaardigden een tirade begon tegen de Joods christelijke zendelingen, Theodor Herzl demonstratief het podium verliet en naast David Baron en zijn medewerkers ging zitten.

Deel 2

Dit artikel is afkomstig uit het maandblad Hadderech van decemeber 2018