Ehud Banai

Dit artikel van de Israëlische zanger en liedjesschrijver, Ehud Banai, vertelt over zijn reis langs Israëls ‘verborgen plekken’. Als onderdeel van zijn reis bezocht Banai een ondergrondse kerk, gebouwd door de onlangs overleden monnik Jakob Vilbrandt.

Jakob Vilbrandt uit Nederland

Jakob kwam oorspronkelijk uit Nederland. Zijn oom had gevangen gezeten in het concentratiekamp Dachau, en diens verhalen maakten diepe indruk op de jonge Jakob. Op 22-jarige leeftijd besloot hij naar Israël te verhuizen. Hij kocht een stuk rotsachtig Palestijns land, en samen met een andere monnik uit Amerika bouwde hij een ondergrondse kerk waarbij hij geïnspireerd werd door het Bijbelvers:

“Uit de diepten roep ik tot U, o HERE.” (Psalm 130:1) Het doel van de monniken was een plek van vrede, rust en verademing te bouwen. Zo geschiedde. De jaren door zijn velen uit Israël en van overzee gekomen om daar te vertoeven.

Van de Amerikaanse monnik die in 2005 overleed, wordt gezegd: “Ik heb nooit eerder een christen ontmoet die in één persoon zowel de Joodse als de Arabische identiteit verenigde. Hij bad zowel in het Hebreeuws als Arabisch. Hij vierde Israëls Onafhankelijkheidsdag en treurde tegelijkertijd over de tragedie voor de Palestijnen. Niemand begreep de oude man van de berg.”

Yochanan Elichai uit Frankrijk

In zijn artikel vertelt Banai ook over een ontmoeting met een andere oude monnik die Yochanan Elichai heet en in Oost Talpiot (Jeruzalem) woont. De 92 jarige Elichai (= mijn God leeft) was in Frankrijk geboren. Nadat hij foto’s van de concentratiekampen gezien had, kwam hij tot de overtuiging dat de Joodse terugkeer naar Israël een noodzakelijkheid is. Elichai verzocht zijn superieur hem naar Israël te sturen. In plaats daarvan moest hij naar Marokko, waar hij drie jaar woonde en Arabisch leerde. In 1956, na zijn periode in Marokko, werd hij uiteindelijk naar het Heilige Land gezonden.

Elichai heeft de opmerkelijke gave om tussen volken bruggen te bouwen. Dit komt hoofdzakelijk door het gebruik van zijn taalvaardigheden. Banai beschrijft hem als een man met gevoel voor humor die liefde voor alle mensen uitstraalt. Hij weet veel over het Israëlisch-Palestijnse conflict, en voelt de pijn van beide kanten. Hij gelooft in het zich onthouden van geweld en in ‘het kwade overwinnen door het goede’.

Elichai heeft een Palestijns-Arabisch-Hebreeuws woordenboek geschreven en gelooft dat ‘taal de sleutel is tot het hart van de mens.’ Hij heeft zojuist zijn woordenboek herzien, en vertelde Banai dat hij in de voorlaatste versie twee belangrijke woorden vergeten had: ‘geloof’ en ‘zout’. Hij herinnert zich dat hij toen tegen zichzelf had gezegd: “Oj, Jochanan, hoe kun je nu leven zonder geloof en zonder zout?”

Bron: Israëlisch dagblad Yedioth Achronot; samengevat door het Caspari Centre te Jeruzalem.
Vertaling: Evelien van Dis

Dit artikel is afkomstig uit het maandblad Hadderech van juli-augustus 2018